Wracając do domu po długim dniu, szukając ukojenia w spokojny wieczór, przeszkadza ci nieustanny dźwięk dzwonienia w uszach, który utrzymuje się pomimo braku jakichkolwiek zewnętrznych hałasów. Ten stan, znany jako szum w uszach, nękał ludzi w całej historii, od wybitnych postaci, takich jak Leonardo da Vinci, po Karola Darwina. Obecnie szum w uszach dotyka mniej więcej jedną na siedem osób na całym świecie, co sprawia, że jest to powszechne doznanie słuchowe, które wymaga uwagi. Ale co dokładnie powoduje to uporczywe dzwonienie i jak można nim skutecznie zarządzać?
Zrozumienie szumu w uszach i jego pochodzenia
Kiedy słyszymy dźwięki, wywołują one wibracje w naszych uszach, które z kolei wypierają płyn w ślimaku (część ucha wewnętrznego). Wibracje te wytwarzają sygnały bioelektryczne, które przemieszczają się drogą słuchową do mózgu, powodując dźwięki, które odbieramy. Jednak w większości przypadków szumów usznych tajemnicze dźwięki nie są generowane w uchu; raczej pochodzą one wewnętrznie z ośrodkowego układu nerwowego. Zwykle te wytwarzane przez nas sygnały odgrywają istotną rolę w naszej zdolności słyszenia. Ssaki, w tym ludzie, wykazują ciągłą aktywność neuronową w swoich ścieżkach słuchowych, ustanawiając kod neuronowy ciszy przy braku zewnętrznych dźwięków. Jednak czynniki takie jak narażenie na głośne dźwięki, choroby, toksyny i naturalne starzenie się mogą uszkodzić komórki ślimaka, prowadząc do zmniejszenia wrażliwości i generowania słabszych sygnałów nerwowych. Ten mechanizm kompensacyjny może modyfikować naszą linię bazową dla ciszy, powodując subiektywne szumy uszne, najpowszechniejszą formę szumów usznych doświadczanych przez osoby.
Subiektywny szum w uszach i jego wpływ
Subiektywne szumy uszne, często towarzyszące różnym schorzeniom uszu, same w sobie nie mają negatywnych konsekwencji. Jednak u niektórych osób epizody szumu w uszach mogą wywoływać traumatyczne wspomnienia lub niepokojące uczucia, intensyfikując natarczywość dźwięku. Ta pętla psychologiczna może przyczynić się do stanu zwanego „uciążliwym szumem w uszach”, który zaostrza objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD), bezsenności, lęku i depresji. Pomimo braku znanego lekarstwa na subiektywny szum w uszach, personel medyczny powinien pomóc pacjentom zrozumieć to zdarzenie słuchowe i rozwinąć neutralne skojarzenia z niepokojącymi dźwiękami, których doświadczają.
Terapia dźwiękiem i doradztwo
Chociaż całkowite wyleczenie szumu w uszach pozostaje nieuchwytne, dostępne są różne strategie zarządzania w celu złagodzenia jego wpływu i poprawy jakości życia dotkniętych nim osób. Jednym z takich podejść jest terapia dźwiękiem, która wykorzystuje zewnętrzne dźwięki, takie jak deszcz, śpiew ptaków lub muzyka, w celu zamaskowania odczuwania szumu w uszach i zmniejszenia poziomu stresu. Maskowanie informacyjne, forma terapii dźwiękiem, wykorzystuje kojące i złożone sygnały dźwiękowe, aby odwrócić uwagę mózgu od szumu w uszach, podczas gdy maskowanie energetyczne wykorzystuje dźwięki pasujące do częstotliwości szumu w uszach pacjenta, zajmując neurony, które w przeciwnym razie przesyłałyby sygnał szumu w uszach. Te terapie dźwiękowe, w połączeniu z poradnictwem, umożliwiają pacjentom ponowną ocenę ich związku z szumami usznymi i zmniejszenie stresu z nim związanego.
Znaczenie szumu w uszach
Utrata dźwięku ciszy może być niepokojącym doświadczeniem. Tinnitus rzuca światło na niezwykłą naturę naszego mózgu, który nieustannie analizuje otaczający nas świat, jednocześnie starając się odfiltrować własny wewnętrzny szum. Przypomina to podsłuchiwanie naszego mózgu, który prowadzi ze sobą rozmowę, choć niekoniecznie taką, jaką chcielibyśmy usłyszeć. Uznając występowanie szumów usznych i badając skuteczne strategie radzenia sobie z nimi, możemy zapewnić pocieszenie i wsparcie tym, którzy zmagają się z tym kłopotliwym stanem słuchu.
Zerknij również do źródeł by pogłębić wiedzę:
- Artykuł: „Tinnitus: Pathophysiology and Treatment” autorstwa Roberta Fettiplace i Sarah E. Keen (Annual Review of Neuroscience, 2021). Ten artykuł zawiera dogłębną analizę patofizjologii szumu w uszach, omawiając mechanizmy leżące u podstaw jego rozwoju i potencjalne metody leczenia.
- Artykuł badawczy: „Terapia dźwiękiem w radzeniu sobie z szumami usznymi: praktyczne opcje” autorstwa Hashira Aazh i Briana C. J. Moore’a (Journal of the American Academy of Audiology, 2018). W artykule przeanalizowano różne opcje terapii dźwiękiem w leczeniu szumów usznych, w tym generatory dźwięku, aparaty słuchowe i urządzenia kombinowane, zapewniając wgląd w ich skuteczność i wdrożenie kliniczne.
- Artykuł przeglądowy: „Mechanizmy szumów usznych: integracyjny przegląd funkcjonalnej łączności w stanie spoczynku, oscylacji neuronowych i utraty słuchu” autorstwa Lauren M. Schellhardt i in. (Granice neuronauki, 2020). W tym przeglądzie zbadano mechanizmy leżące u podstaw szumów usznych, koncentrując się na funkcjonalnej łączności w stanie spoczynku, oscylacjach nerwowych i związku między szumem w uszach a utratą słuchu.
- Wytyczne dotyczące praktyki klinicznej: „Tinnitus: Evaluation and Management” opracowane przez American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery Foundation (Otolaryngology-Head and Neck Surgery, 2014). Niniejsze wytyczne zawierają oparte na dowodach zalecenia dotyczące oceny i leczenia szumów usznych, obejmujące takie tematy, jak ocena, poradnictwo, terapia dźwiękiem i postępowanie psychologiczne.
- Artykuł badawczy: „Neuromodulacja w leczeniu szumów usznych: przegląd dostępnych dowodów” autorstwa Petera M. Kreuzera i in. (Granice neuronauki, 2020). Artykuł zawiera przegląd różnych technik neuromodulacji, w tym przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS), przezczaszkowej stymulacji prądem stałym (tDCS) i stymulacji nerwu błędnego (VNS), omawiając ich potencjalną rolę w leczeniu szumów usznych w oparciu o dostępne dowody.
